Iedere ouder en leerkracht weet hoe moeilijk het kan zijn om een kind rustig op een stoel te laten zitten. Maar ook hoe kleine kinderen het ene moment stil zitten te tekenen om vervolgens ineens op te springen om naar de blokkendoos te rennen. Misschien herken je het ook wel bij jezelf of anderen. Bijvoorbeeld bij die ene collega, die altijd zo snel afgeleid is tijdens de vergadering. Of juist iemand die helemaal in zijn eigen wereld lijkt te zitten, wanneer als hij aan het werk is.

Dit is gedrag dat bijna iedereen wel eens laat zien. Als je merkt dat dit gedrag echt voor problemen gaan zorgen, zou het kunnen dat er sprake is van ADHD: Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Maar wanneer wordt dat gedrag nou een probleem?

ADHD bij kinderen

Vanaf het punt waarop een kind door bijvoorbeeld door een gebrek aan concentratie niet meer mee kan komen in de klas, spreken we vaak van een probleem. We zien dan vaak dat het gebrek aan concentratie ervoor zorgt dat schoolresultaten achterblijven. Soms kan het ook zo zijn dat een kind gedurende de schooldag vaak gecorrigeerd wordt doordat het bijvoorbeeld moeite heeft met stilzitten of juist erg impulsief kan zijn. We zien dan vaak dat een kind als ‘storend’ voor zichzelf en anderen wordt ervaren. Belangrijk is vooral om te beseffen dat kinderen niets aan dit gedrag kunnen doen, maar dat dit hen wel op meerdere gebieden kan belemmeren. 

ADHD bij volwassenen

Ook bij volwassenen kan ADHD een rol spelen. We hebben het dan vaak over gedrag wat niet over gaat als je ouder wordt. Vaak zien we dat volwassenen min of meer hebben leren omgaan met de uitdagingen die bij deze gedragingen horen. Hierdoor vormen de problemen vaak een minder grote belemmering. Soms zien we juist ook dat iemand er pas op latere leeftijd achter komt ADHD te hebben. Bijvoorbeeld doordat er problemen zijn ontstaan op het werk, binnen een relatie of juist met het behouden van overzicht en structuur. We zien daarbij dat vaak ook de impulsiviteit als storend (door anderen) kan worden ervaren. 

Diagnose of classificatie ADHD

Indien er sprake is van een vermoeden van ADHD is het wijsheid om dit uit te laten zoeken. Dat kan ook nog als er op latere leeftijd sprake is van problemen die doen denken aan ADHD. Belangrijk is om hiervoor goed het verschil tussen een diagnose of classificatie te weten. Een diagnose heeft vaak de aard van hypothesen die in de loop van de tijd kunnen worden bijgesteld. Classificeren is echter het plaatsen van deze gedragingen in een ‘hokje’ of classificatie, bijvoorbeeld ADHD. Classificeren betekent zoeken naar het best passende label, maar het zegt dus niks over iemands geschiedenis, het systeem waarin je opgroeit en wat er nodig is. Dit laatste past weer in een beschrijvende diagnose. Een diagnose is dus persoonlijker en meer bruikbaar in de praktijk. Daar gaat het uiteindelijk om natuurlijk, niet om wat er op papier staat.

Onderzoek

Tijdens een onderzoek gaan we op zoek naar de best passende beschrijvende diagnose en dus niet zo zeer naar het best passende label. Onderzoek bestaat uit  enkele vragenlijsten, een gesprek over de gehele ontwikkeling, observaties, diverse testen en meerdere gesprekken met ouders en leerkracht. Kortom we gaan sámen op zoek naar het antwoord op de gestelde hulpvragen. Als er geen andere verklaringen voor de problemen en het klachtgedrag zijn, kan eventueel ook de classificatie ADHD worden gesteld. Dat kan echter alleen als er meerdere kenmerken aanwezig zijn die bij ADHD horen, waarin eenieder zich herkent. Daarbij moet het gedrag ook daadwerkelijk tot problemen of belemmeringen leiden.